Gezond en gevarieerd eten

Er zijn 13 verschillende vitamines

Dit zijn 4 vetoplosbare vitamines en 9 wateroplosbare vitamines. De wateroplosbare vitamines met uitzondering van B12 kunnen niet worden opgeslagen. Wanneer er een overschot aan wateroplosbare vitamine word ingenomen verlaten deze het lichaam via de urine. De vetoplosbare vitamines worden opgeslagen in diverse weefsel.

Vetoplosbaar:

  • Vitamine A Retinol (a-xerophtol)
  • Vitamine D Calciferol
  • Vitamine E Tocoferol
  • Vitamine K Fylochinion

Wateroplosbaar:

  • Vitamine B-complex:
    • Vitamine B1 Thiamine
    • Vitamine B2 Riboflavine
    • Vitamine B3 Niacinezuur
    • Vitamine B5 Pantotheenzuur
    • Vitamine B6 Pyridoxine
    • Vitamine B8 Biotine
    • Vitamine B11 Foliumzuur
    • Vitamine B12 Cobalamine
  • Vitamine C Ascorbinezuur (a-scorbinezuur)

Vitamine A

Functies van vitamine A:

  • Bouwsteen van de kleurpigmenten in ons oog
  • Onderdeel van de slijmachtige glucosehoudende eiwitten. Deze eiwitten dienen als cement tussen de cellen. Dit cement heeft invloed op de groei en ontwikkeling van ons lichaam. Dit zie je vooral in de huid, vitamine A draagt bij aan een gezonde huid.
  • Vorming van de geslachtshormonen. Voortplanting en vruchtbaarheid.
  • Goed voor ons afweersysteem mede door de beschermende rol van de huid.
  • Werkt als antioxidant.

Tekort aan vitamine A in het lichaam uit zich in bijvoorbeeld nachtblindheid. Bij kinderen uit zich een tekort in groeistoornissen, huidafwijkingen, luchtweg- en nierinfecties.

Overschot aan vitamine A (door het bijslikken van vitaminepreparaat) veroorzaakt slapeloosheid, vermoeidheid, verminderde eetlust, droge lippen, pijnlijke ledematen, oogafwijkingen, huidafwijkingen en milt- en leververgroting.

Normaliter heeft iedereen genoeg vitamine A in zijn voedingspatroon. Strikte vegetariërs hebben een verhoogde kans op te korten van vitamine A in het lichaam.

Vitamine B

Vitamine B bestaat uit een heel complex. Alle vitamines uit dit complex zijn van elkaar afhankelijk qua werking en opname.

Vitamine B1 is betrokken bij de verbranding van alcohol in ons lichaam. Dit is de reden dat mensen die veel alcohol nuttigen en daardoor vaak minder bezig zijn met gezond eten een B1 tekort kunnen hebben. De gevolgen van deze combinatie zijn een verlies aan leervermogen, verminderd korte termijn geheugen en neurologische afwijking die een vreemde lichaamshouding en loop veroorzaakt.

Vitamine B2 komt voor in melk. Je kunt de vitamine herkennen aan zijn geel-groene kleur wat je vooral in melkwei. Nachtdieren hebben de vitamine B2 ‘riboflavine’ in hun netvliezen, waardoor bij volle maan of andere verlichting, de ogen oplichten in het donker. De stof heeft een fluorescerende eigenschap. De stof riboflavine is zeer gevoelig voor licht, daglicht zorgt voor afbraak van de stof. Daarom werden de melkboeren verplicht hun glazen flessen melk donker op te slaan, tegenwoordig zit het in donker karton. Vitamine B2 komt ook voor in orgaanvlees, amandelen, paddenstoelen, volkorengraanproducten, sojabonen en groene bladgroenten.

B3 kan door het lichaam zelf aangemaakt worden hier is de aminozuur triptofaan nodig. In een deel van de voedingsstoffen zitten genoeg vitamine B3 maar zijn zo complex opgebouwd dat het lichaam het niet kan opnemen. Daarom is het goed om ook goed op te letten op de aminozuur triptofaan, die zorgt dat je genoeg B3 kan aanmaken. B3 en triptofaan zijn in goed opneembare vorm aanwezig in vlees, vis, peulvruchten, melk, eieren, noten, advocado’s en aardappelen.

Vitamine B5 reguleert het vrijkomen van adrenaline. Om deze reden word hij ook wel het antistress hormoon genoemd. Er zijn eigenlijk geen gevallen van B5 tekort geconstateerd omdat hoe je ook eet, je altijd genoeg B5 binnenkrijgt. Proeven bij dieren gaven als resultaat ontstekingen aan de huid en een grijs wordende vacht.

Vitamine B6 komt voor in plantaardige en dierlijke producten. Zoals vlees, lever, vis, ei, peulvruchten, zaden, noten, aardappelen en graanproducten. Om een korte omschrijving te geven waar B6 het lichaam ondersteund, kun je zeggen dat B6 alle weefsels ondersteund waarbij een snelle opbouw en afbraak van cellen plaats vind. Voorbeelden hiervan zijn huid, slijmvlies, rode bloedcellen en ook zwangere vrouwen.

Vitamine B8

Vitamine D

Om een tekort aan vitamine D te voorkomen moeten we niet alleen gevarieerd eten maar moeten we ook regelmatig lekker het daglicht opzoeken. Vitamine D krijgen we namelijk ook binnen via de inwerking van het zonlicht op de huid.

Vitamine D bevordert de opname van calcium en fosfor uit onze voeding, regelt de calciumconcentratie in het bloed en zorgt voor de afzetting van calcium en fosfor op ons skelet. Ook voorkomt vitamine D dat er grote hoeveelheden calcium het lichaam verlaten via de urine.

Vitamine E

Vitamine E zit in al onze lichaamsweefsels. Via de voeding word er zo’n 30% van deze vitamine E opgenomen in het lichaam de rest word afgevoerd via de ontlasting. Ook bij deze vitamine geld dat er bijna nooit tekorten optreden enkel bij een probleem van de vetvertering. In dit geval zou je een tekort aan alle vet oplossende vitamines hebben.

Vitamine E helpt het lichaam bij:

  • Bescherming tegen vrije radicalen, zware metalen en milieu schadelijke stoffen
  • Afweersysteem door de witte bloedlichaampjes te beschermen tegen schadelijke virussen
  • De opname van vitamine A via de dunne darm en de opname van onverzadigde vetzuren
  • stevigheid aan de celwanden te geven in samenwerking met de meervoudig onverzadigde vetzuren
  • Bloeddrukregulering

Vitamine K

Vitamine K word voor het grootste gedeelte in de dikke darm aangemaakt door colibacteriën. Vitamine K zorgt voor een goede bloedstolling. Een vitamine K tekort kan worden veroorzaakt door een langdurig gebruik van antibiotica of een operatie aan de dikke darm. Vitamine K worden ook in het bladgroen van planten aangemaakt.